Zmarł Andrzej Pityński, autor pomnika Żołnierzy Wyklętych w Jaśle

Ostatnim dziełem Andrzeja Pityńskiego był pomnik Żołnierzy Wyklętych w Jaśle, którego projekt wykonał bezpłatnie. Odsłonięcie pomnika przedstawiającego Orła Białego atakowanego przez hydry symbolizujące okupanta i sprzyjające mu organizacje (Armię Czerwoną, NKWD, UB, PZPR, PPR, KGB, MO, ORMO) odbyło się 27 września 2019 roku.

Andrzej Pityński zmarł 18 września 2020 r. w Mount Holly w hrabstwie Burlington w stanie New Jersey. Na stałe mieszkał w Stanach Zjednocznych.
Urodził się 15 marca 1947 roku w Ulanowie. Był synem partyzantów - Aleksandra Pityńskiego ps. Kula i Stefanii Pityńskiej ps. Perełka. Był siostrzeńcem Michała Krupy ps. Pułkownik. Pod koniec lat 50. wraz z ojcem wspomagał i zaopatrywał aktywnych żołnierzy wyklętych, w tym Michała Krupę.
Ukończył liceum ogólnokształcące w Ulanowie, następnie Technikum Wodno - Melioracyjne w Trzcianie, uzyskując zawód technika melioranta. Pracował jako starszy pomiarowy w geodezji w Ulanowie. Rodzina Pityńskich była poddana prześladowaniu (rewizje, najścia domu, przeszukania, pobicia ze strony funkcjonariuszy komunistycznych władz), co wiązało się z poszukiwaniem Michała Krupy, nadal aktywnego partyzanta. W wyniku prowokacji służb specjalnych PRL wobec niego i ojca w grudniu 1967 r., sprokurowaniu bójki, obaj zostali skazani w pokazowym procesie w Ulanowie. Następnie wyprowadził się z Ulanowa, podjął naukę w Studium Nauczycielskim w Krakowie. Następnie studiował rzeźbę na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie u profesorów Mariana Koniecznego i Jerzego Bandury. Jako student stworzył popiersie Ignacego Paderwskiego, ustawione przed Collegium Paderevianum w Krakowie.

3 października 1974 wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Początkowo utrzymywał się tam z pracy fizycznej na budowach, równocześnie studiując rzeźbę w Arts Students League w Nowym Jorku. Jego rzeźba „Partyzanci I”stanowi upamiętnienie wspomnień autora ze spotkania z oddziałem partyzantów Michała Krupy z 1958 r. Monument był zrealizowany w 1979 r., został odsłonięty w 1983 r. w Bostonie, a ten dzień został nazwany przez władze miasta Dniem Partyzantów. W 2006 r. został przeniesiony w inne miejsce. Inny pomnik „Partyzanci” autorstwa Pityńskiego stanął w Hamilton.

Został członkiem National Sculpture Society (NSS), profesorem rzeźby w Johnson Atelier Technical Institute of Sculpture w Mercerville. W 1987 r. otrzymał obywatelstwo USA. W 1989 r. przyjechał ponownie do Polski. Był fundatorem i wykonawcą popiersia Jana Pawła II, ustawionego bez zgody władz na rynku w Ulanowie.

Zaprojektowany przez Andrzeja Pityńskiego w 2017 r. na zamówienie Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej w Ameryce pomnik ofiar Rzezi Wołyńskiej po odlaniu w brązie w Gliwickim Zakładzie Urządzeń Technicznych zostanie wzniesiony w toruńskim Parku Pamięci Narodowej.

Z okazji odsłonięcia pomnika Żołnierzy Wyklętych w Jaśle, Andrzej Pityński napisał specjalny list.
- „Szanowni Państwo, w tym historycznym i radosnym dniu odsłonięcia i poświęcenia pomnika ku czci Żołnierzy Wyklętych, a raczej Rycerzy Niezłomnych moje myśli i serce jest z Wami. Ogarnia mnie wielka radość, że pomnik już stoi, że już głosi prawdę o bohaterach tej ziemi, Waszej ziemi. Ten symbol prawdy w formie kompozycji w brązie jest świadectwem wielkiej gehenny narodu Polskiego po II Wojnie Światowej. Bezkompromisowej walki z terrorem stalinowskim, którego ofiary próbowano ukryć przez ponad siedemdziesiąt lat. (…) Pomnik w Jaśle jest symbolem bezkompromisowej walki bohaterów z oddziałów partyzanckich z Armii Krajowej, Narodowej Organizacji Wojskowej, Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, Batalionów Chłopskich, Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Walki z Rosją sowiecką, komunistyczną, stalinowską zarazą, Armią Czerwoną, NKWD, PZPR, PPR, żydo-komuną z UB, KGB, MO i ORMO. Jest to rzeźba symboliczna. Przedstawia godło Polski białego orła z rozpostartymi skrzydłami, w złotej zamkniętej królewskiej koronie z krzyżem. Koronie króla Bolesława Chrobrego z ryngrafem Matki Boskiej Królowej Polski na piersi oraz ze złotymi szponami, nogami i złotym dziobem. Polski orzeł walczy z trzema hydrami, wrogami narodu polskiego. Hydry są pokryte napisami Armia Czerwona, NKWD, UB, PZPR, PPR, KGB, MO, ORMO.
Dobry pomnik to kamerton uczuć, którego się widzi i czuje. Pomnik raz widziany zapamięta się przez całe życie. Dziś mój pomnik stoi już w Jaśle i spełnia swoje zadanie. Oby przypominał Wam kim jesteście i dokąd idziecie. Czas na odkłamanie historii Polski, czas na patrzenie w przyszłość z innej perspektywy historycznej z której możemy być dumni my, nasze dzieci i wnuki. Niech Was Bóg błogosławi. Niech żyje Polska bez komuny i jej sługusów. Chwała Bohaterom!” - czytamy w liście Andrzeja Pityńskiego.